Robotik cerrahi, tıbbın en gelişmiş alanlarından biri olarak hassasiyeti, konforu ve güvenliği ile dikkat çekiyor. Robotik ya da robot yardımlı cerrahi, cerrahın bir konsol aracılığıyla robotik kolları yönettiği ileri teknolojiye dayanan bir yöntem. Bu sistemin özellikle hassas alanlarda insan elinin sınırlarını aşarak daha net görüş ve yüksek hareket kabiliyeti sunduğunu belirten Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi’nden Göğüs Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Altan Kır, “Robotik cerrahiye; akciğerin iyi ve kötü huylu tümörlerinde, mediastenin kist ve tümörlerinde, yemek borusunun cerrahi hastalıklarında, büyük hava yolları ve diyaframla ilgili cerrahi işlemlerde sıklıkla başvuruluyor” dedi.
Video Yardımlı Torakoskopik Cerrahi (VATS) ve Robot Yardımlı Torakoskopik Cerrahi (RATS), göğüs cerrahisinde son yıllarda öne çıkan iki yöntem. VATS, cerrahın hasta başında iki boyutlu kamera ve sınırlı hareket imkânı veren aletlerle çalıştığı, maliyeti düşük bir yöntem olarak biliniyor diyen Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi’nden Göğüs Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Altan Kır, “RATS ise cerrahın üç boyutlu görüntü ve robotik aletlerle ameliyat yapmasına imkân tanıyor. Bu yöntem daha hassas müdahaleler yapılmasını sağlarken el titremesini de en aza indiriyor. Ancak RATS’in öğrenme sürecinin uzunluğu ve bakım maliyetlerinin yüksekliği nedeniyle uzmanlar, hangi yöntemin kullanılacağına hastanın durumu, cerrahın deneyimi ve hastanenin imkânlarına göre karar veriyor” dedi.
Her hastanın robotik cerrahiye uygun olmadığını açıklayan Uzmanı Prof. Dr. Altan Kır, “İleri plevral yapışıklığı olanlar, komşu dokulara yayılmış büyük tümörlü hastalar, acil cerrahi gerektiren vakalar, ciddi solunum yetmezliği bulunanlar ve ileri derecede obez kişiler için RATS önerilmez. Ayrıca robotik altyapısı olmayan merkezlerde ya da yeterli deneyimi olmayan cerrahlar için de uygun değildir” uyarısında bulundu. Robotik cerrahinin avantajlarını sıralayan Kır, “Yüksek hassasiyet, daha az kanama, küçük kesilerle ameliyat imkânı, kısa hastane süresi, daha az ağrı ve cerrah için ergonomik bir çalışma ortamı bu yöntemin en önemli artılardır. Yüksek maliyet ve dokunma hissinin olmaması ise en önemli dezavantajlar olarak sıralanabilir” diye konuştu.
Robotik cerrahinin geleceğinde yapay zekânın önemli bir rol üstlendiğini vurgulayan Kır, “Hem tomografi ve MR görüntülerinden kişiye özel cerrahi planlanması hem de damarların ve rezeksiyon sınırının yani bir tümörün ya da hastalıklı dokunun çıkarıldığı cerrahi kesim hattının otomatik belirlenmesi mümkün hale gelebilecek. Ayrıca operasyon sırasında cerrahın performansı yapay zekâ ile analiz edilip anlık geri bildirim sağlanabilecek. En ileri senaryoda ise, binlerce ameliyattan öğrenme sağlayan otonom robotlar cerrahi prosedürleri en güvenli ve etkili şekilde uygulayarak cerrahlara rehberlik edebilecek. Tabii bu gelişmeler etik, yasal sorumluluklar ve eğitim gibi konularda yeni tartışmaları da beraberinde getiriyor” diye konuştu.
RATS ve VATS YÖNTEMLERİ İLE AMELİYAT
Video Yardımlı Torakoskopik Cerrahi (VATS) ve Robot Yardımlı Torakoskopik Cerrahi (RATS), göğüs cerrahisinde son yıllarda öne çıkan iki yöntem. VATS, cerrahın hasta başında iki boyutlu kamera ve sınırlı hareket imkânı veren aletlerle çalıştığı, maliyeti düşük bir yöntem olarak biliniyor diyen Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi’nden Göğüs Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Altan Kır, “RATS ise cerrahın üç boyutlu görüntü ve robotik aletlerle ameliyat yapmasına imkân tanıyor. Bu yöntem daha hassas müdahaleler yapılmasını sağlarken el titremesini de en aza indiriyor. Ancak RATS’in öğrenme sürecinin uzunluğu ve bakım maliyetlerinin yüksekliği nedeniyle uzmanlar, hangi yöntemin kullanılacağına hastanın durumu, cerrahın deneyimi ve hastanenin imkânlarına göre karar veriyor” dedi.
HASTANEDE KALIŞ SÜRESİ ARTIYOR
Her hastanın robotik cerrahiye uygun olmadığını açıklayan Uzmanı Prof. Dr. Altan Kır, “İleri plevral yapışıklığı olanlar, komşu dokulara yayılmış büyük tümörlü hastalar, acil cerrahi gerektiren vakalar, ciddi solunum yetmezliği bulunanlar ve ileri derecede obez kişiler için RATS önerilmez. Ayrıca robotik altyapısı olmayan merkezlerde ya da yeterli deneyimi olmayan cerrahlar için de uygun değildir” uyarısında bulundu. Robotik cerrahinin avantajlarını sıralayan Kır, “Yüksek hassasiyet, daha az kanama, küçük kesilerle ameliyat imkânı, kısa hastane süresi, daha az ağrı ve cerrah için ergonomik bir çalışma ortamı bu yöntemin en önemli artılardır. Yüksek maliyet ve dokunma hissinin olmaması ise en önemli dezavantajlar olarak sıralanabilir” diye konuştu.
ROBOTLAR CERRAHLARA REHBERLİK EDEBİLECEK
Robotik cerrahinin geleceğinde yapay zekânın önemli bir rol üstlendiğini vurgulayan Kır, “Hem tomografi ve MR görüntülerinden kişiye özel cerrahi planlanması hem de damarların ve rezeksiyon sınırının yani bir tümörün ya da hastalıklı dokunun çıkarıldığı cerrahi kesim hattının otomatik belirlenmesi mümkün hale gelebilecek. Ayrıca operasyon sırasında cerrahın performansı yapay zekâ ile analiz edilip anlık geri bildirim sağlanabilecek. En ileri senaryoda ise, binlerce ameliyattan öğrenme sağlayan otonom robotlar cerrahi prosedürleri en güvenli ve etkili şekilde uygulayarak cerrahlara rehberlik edebilecek. Tabii bu gelişmeler etik, yasal sorumluluklar ve eğitim gibi konularda yeni tartışmaları da beraberinde getiriyor” diye konuştu.
